Jakie schorzenia może wyleczyć chirurg szczękowy?

Chirurg szczękowy to specjalista, którego rola w leczeniu chorób jamy ustnej, twarzoczaszki i szyi jest często niedoceniana. Tymczasem to właśnie on zajmuje się najbardziej złożonymi przypadkami, które wykraczają poza możliwości klasycznej stomatologii. Chirurgia szczękowo-twarzowa łączy wiedzę medyczną i stomatologiczną, co pozwala leczyć zarówno problemy zębowe, jak i schorzenia obejmujące kości, stawy, nerwy czy tkanki miękkie twarzy. W artykule wyjaśniam, jakie schorzenia leczy chirurg szczękowy, kiedy warto się do niego udać i jak przebiega diagnostyka oraz terapia.
Kim jest chirurg szczękowy?
Chirurg szczękowy Bydgoszcz (pełna nazwa: lekarz chirurgii szczękowo-twarzowej) to specjalista, który ukończył zarówno studia medyczne, jak i stomatologiczne lub jedno z nich, a następnie przeszedł kilkuletnie szkolenie specjalizacyjne z zakresu chirurgii szczękowo-twarzowej. To sprawia, że jego kompetencje obejmują leczenie schorzeń:
- zębów i przyzębia,
- kości twarzoczaszki,
- zatok przynosowych,
- stawów skroniowo-żuchwowych,
- ślinianek,
- skóry i tkanek miękkich twarzy.
Taka szeroka wiedza pozwala mu prowadzić leczenie na styku wielu dziedzin – od stomatologii, przez otolaryngologię, aż po onkologię i chirurgię plastyczną.
Najczęstsze schorzenia leczone przez chirurga szczękowego
Zakres interwencji chirurga szczękowego jest bardzo szeroki. Poniżej przedstawiam najczęstsze jednostki chorobowe, które znajdują się w obszarze jego kompetencji.
Zatrzymane zęby i trudne ekstrakcje
Jednym z najczęstszych powodów konsultacji z chirurgiem szczękowym są zatrzymane zęby mądrości, które nie przebiły się przez dziąsło lub rosną pod niewłaściwym kątem, uciskając inne zęby lub powodując stany zapalne. Specjalista wykonuje wówczas ekstrakcję chirurgiczną, która może obejmować nacięcie dziąsła i usunięcie fragmentu kości.
Chirurg radzi sobie także z:
- złamanymi korzeniami,
- zębami zrośniętymi z kością,
- zębami przemieszczonymi do zatoki szczękowej.
Torbiele i zmiany patologiczne w kościach
W obrębie żuchwy i szczęki mogą rozwinąć się torbiele zębopochodne, a także guzy łagodne lub złośliwe. Chirurg szczękowy wykonuje ich diagnostykę (w tym biopsję) i leczenie operacyjne, usuwając zmianę z jednoczesną rekonstrukcją tkanek, jeśli jest to konieczne.
Zmiany zapalne i ropnie
Zaawansowane zapalenia okołowierzchołkowe lub powikłania po leczeniu kanałowym mogą prowadzić do powstania ropni i przetok. Chirurg przeprowadza w takich przypadkach:
- resekcję wierzchołka korzenia,
- drenaż ropnia,
- chirurgiczne czyszczenie zmian zapalnych.
Urazy twarzoczaszki
W wyniku wypadków komunikacyjnych lub urazów sportowych dochodzi do złamań żuchwy, szczęki, kości jarzmowej, oczodołu czy nosa. Chirurg szczękowy prowadzi w takich przypadkach rekonstrukcję złamań z wykorzystaniem płytek tytanowych, śrub oraz technik mikrochirurgicznych.
Dysfunkcje stawów skroniowo-żuchwowych
Bóle, trzaski, ograniczenia ruchomości czy przeskakiwanie żuchwy to objawy dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego. Chirurg szczękowy diagnozuje przyczynę (np. przemieszczenie krążka stawowego) i może wdrożyć leczenie:
- farmakologiczne,
- iniekcyjne (np. ostrzykiwanie kwasem hialuronowym),
- chirurgiczne (np. artroskopia, otwarta rekonstrukcja stawu).
Choroby ślinianek
Powiększenie, ból i obecność guzów w obrębie ślinianek może wskazywać na infekcje, kamicę lub zmiany nowotworowe. Chirurg szczękowy przeprowadza:
- usunięcie kamieni ze ślinianek,
- drenaż ropni ślinianek,
- chirurgię nowotworów ślinianek z zachowaniem nerwu twarzowego.
Leczenie nowotworów jamy ustnej i twarzoczaszki
Wspólnie z onkologami i laryngologami, chirurg szczękowy bierze udział w leczeniu nowotworów takich jak rak języka, podniebienia, dziąseł czy skóry twarzy. W jego zakresie leży:
- usunięcie zmiany nowotworowej,
- wykonanie biopsji diagnostycznej,
- rekonstrukcja ubytków po zabiegach onkologicznych.
Zabiegi rekonstrukcyjne i estetyczne
Chirurg szczękowy wykonuje również zabiegi z zakresu chirurgii plastycznej twarzy i rekonstrukcji, takie jak:
- osteotomie ortognatyczne (korekta wady zgryzu przez przestawienie kości szczęk),
- plastyka kości i tkanek miękkich,
- implantacja kości przed wszczepieniem implantów,
- zabiegi estetyczne w obrębie brody, żuchwy i policzków.
Jak wygląda diagnostyka u chirurga szczękowego?
Proces leczenia rozpoczyna się od szczegółowej konsultacji, w której chirurg analizuje:
- objawy i wywiad medyczny,
- zdjęcia RTG, tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny,
- badanie kliniczne jamy ustnej i twarzoczaszki.
Na podstawie zebranych danych lekarz ustala plan leczenia, który może obejmować leczenie zachowawcze, zabieg chirurgiczny lub konsultacje z innymi specjalistami (np. laryngologiem, onkologiem, protetykiem).
Kiedy warto udać się do chirurga szczękowego?
Wskazaniami do wizyty u chirurga szczękowego są m.in.:
- trudne lub zatrzymane zęby do usunięcia,
- nawracające ropnie i stany zapalne,
- bóle twarzy, szczęki lub stawu skroniowo-żuchwowego,
- zmiany guzowate w jamie ustnej lub śliniankach,
- deformacje zgryzu wymagające leczenia chirurgicznego,
- złamania i urazy twarzoczaszki,
- planowanie implantów zębowych przy niedoborach kostnych.
Im wcześniej zgłosimy się do specjalisty, tym większa szansa na skuteczne i mniej inwazyjne leczenie.
Chirurg szczękowy – jakie zabiegi wykonuje?
Zakres kompetencji chirurga szczękowego wykracza daleko poza to, co zwykle kojarzymy z leczeniem stomatologicznym. To lekarz, który zajmuje się nie tylko zębami, ale całą twarzoczaszką – od zmian zapalnych, przez urazy, aż po nowotwory i zabiegi rekonstrukcyjne. Dzięki interdyscyplinarnemu podejściu, chirurg szczękowy może skutecznie leczyć nawet najbardziej złożone przypadki, które wymagają zarówno wiedzy anatomicznej, jak i precyzyjnych umiejętności manualnych. Współpraca z takim specjalistą to często klucz do zachowania zdrowia i estetyki całej twarzy.